4_ҚҒБ_Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы

1 слайд
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

2 слайд
Транскрипция

3 слайд
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _

4 слайд
Трансляция

5 слайд
1.Бәсекеге қабілетті ингибиторларға мысал келтіріңдер? Суретті сипаттаңдар? 2. Бәсекеге қабілетсіз ингибиторларға мысал келтіріңдер? Суретті сипаттаңдар?

6 слайд
Оқу мақсаты 11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау Тақырыбы: Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы Сабақтың мақсаты: •нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипцияны сипаттау •нәруыз биосинтезі үдерісінің бірінші кезеңін білу

7 слайд

8 слайд
Бағалау

9 слайд
•Нәруыз биосинтезі. Бұл - өте маңызды үдеріс. Мұнда ДНҚ, РНҚ, АТФ және нәруыздардың қызметі бірігеді. •ДНҚ-да жазылған тұқым қуалау акпараты РНҚ-ның ақпараттык (аРНҚ) молекулаларымен цитоплазмаға беріліп, арнайы органоидтар — рибосомалардың жәрдемімен нәруыз синтезделеді. •Бүған тРНҚ қажетті аминқышқылдарды жеткізіп, аРНҚ-да жазылған тапсырыс жүйесінде сапқа тұрғызады. рРНҚ-дан тұратын рибосома пептидтік байланыс түзе отырып, осы аминқышқылдарды жалғастырып қосады. Қажетті тәртіпте және мөлшерде қосылған осы аминқышқылдар | нәруыз деп есептеледі. •Осы үдерістердің барлығына АТФ энергиясы жұмсалады. Реакциялардың барлығына қажетті нәруыз - ферменттер қатысады, онсыз биосинтездің жүруі мүмкін емес. •Нәруыз биосинтезінің үдерісі тұқым қуалау ақпаратын жүзеге асыру үдерісі деп те аталады. Оны мына сызбанұскамен белгілеуге болады: ДНҚ РНҚ нәруыз. Көбінесе былай деп те айтады: «РНҚ ДНҚ-ға жазылған ақпаратты нәруызда нақтылы көрсетіп, іске асырады».

10 слайд
Биологияда трансляция деп цитоплазмадағы рибосомада өтетін полипептидтердің аминқышқылдарынан синтезделуін айтады: 1) матрица ретінде мРНК, 2) аминқышқылдардың тасымалдаушысы ретінде тРНК, сондай-ақ 3) процестің әртүрлі кезеңдерінде каталитикалық функцияны орындайтын бірқатар белокты факторлар. Трансляция барлық тірі ағзалардың жасушаларында өтеді, бұл тірі табиғаттың іргелі процесі. Трансляция процесі кезеңдері: инициация-рибосоманың бастапқы кодонды тануы және синтездің басталуы. элонгация-ақуыз синтезі. терминация-тоқтатушы кодонды (стоп-кодонды) тану және өнімді бөлу.

11 слайд
Топпен жұмыс. Постер қорғау 1.Топ. Тұқымқуалаушылық ақпараты 2.Топ. Транскрипциялану үдерісі 3.Топ. Транскрипция нәтижесіндегі өзгерістер

12 слайд
ҚБ тапсырмалары 1 тапсырма. А әріпімен көрсетілген нәруыз биосинтезі кезеңін атаңыз?

13 слайд
Тест. 1.Белоктардың синтезделуіндегдегі ядролық кезең: A.Транскрипция B.Трансляция C.Инициация D.Амин қышқылдарының активтелуі E.Полипептидтік 2. Белоктардың синтезі жүреді: F.Цитоплазмада G.Митохондрияда H.Рибосомада I.Ядрода J.Вакуольде 3. Көшірмелердің шексіз санын алуға болады. A цитоплазма B рибосома C тРНҚ D матрица E Р-полимераза

14 слайд
3 тапсырма. Функ. сауат. тапсырмасы. – Болашақта тұқым қуалау аурулары одан әрі көбейе беруі мүмкін бе, уақыт өткен сайын олардың жаңа түрлері пайда бола ма? Жалпы, оларға қатысты қандай ғылыми болжам бар?

15 слайд
https://www.educaplay.com/learning- resources/20279679-10.html

16 слайд
Кері байланыс

17 слайд
Үйге тапсырма: