1 слайд
Орталық Азия өркениеттерінің ежелгі
ошақтары
Оқу мақсаты:
10.1.1.3- Орталық Азия өркениеттерінің
ежелгі ошақтарының ерекшеліктерін
сипаттау
2 слайд
Орталық Азия — адамзат өркениетінің
ежелгі ошақтарының бірі
Орталық Азия — адамзат өркениетінің ежелгі ошақтарының бірі
Орталық Азияда көптеген мәдениеттер мен мемлекеттер пайда
болып, дамыған.
Бұл аймақтағы өркениеттер сауда, мәдениет, ғылым және саясат
тұрғысынан маңызды рөл атқарған.
3 слайд
Орталық Азияның ежелгі өркениет
ошақтары:
Маргуш (Маргиан)
Соғды
Ферғана
Шаш
Жетісу
Шығыс Түркістан
4 слайд
Орталық Азия өркениеттерінің ежелгі
ошақтары
5 слайд
Маргуш (Маргиан)
Орналасуы: Қазіргі Түрікменстанның оңтүстік
бөлігінде, Мерв қаласының маңында орналасқан.
Ерекшеліктері: Бұл аймақ біздің заманымызға дейінгі
3-2 мыңжылдықтарда гүлденген және оазистік
мәдениеттің бір бөлігі болған.
Маргиан өркениеті ежелгі Бактриямен байланысты
және оны Бактрия-Маргиана археологиялық кешені деп
те атайды.
Аймақ егіншілік пен металл өңдеуде алға шыққан.
6 слайд
Маргуш – құмда тұрғызылған өркениет
7 слайд
Соғды
Орналасуы: Қазіргі Өзбекстан мен Тәжікстан
аумақтарында, негізінен Самарқанд, Бұхара және
Пенжикент қалаларында шоғырланған.
Ерекшеліктері: Соғды өркениеті сауда мен мәдениетте
маңызды рөл атқарды.
Олар Жібек жолының белсенді қатысушылары ретінде
Шығыс пен Батыс арасындағы байланысты нығайтты.
Соғдылардың мәдениеті мен тілі Жібек жолы арқылы
таралған.
8 слайд
Ферғана
Орналасуы: Қазіргі Өзбекстан, Қырғызстан
және Тәжікстан аймақтарын қамтыған Ферғана
аңғары.
Ерекшеліктері: Ферғана аңғары ежелгі сауда
және ауыл шаруашылығы орталығы болған.
Бұл аймақ өзінің құнарлы жерлерімен және
қолайлы климатымен танымал.
Ежелгі уақытта бұл жер Жібек жолының
маңызды бөліктерінің бірі ретінде қызмет етті.
9 слайд
Шаш
Орналасуы: Қазіргі Өзбекстандағы Ташкент
қаласының маңында.
Ерекшеліктері: Шаш аймағы сауда орталығы
ретінде белгілі болды және қолөнер мен ауыл
шаруашылығы дамыған.
Ташкент аумағы ежелгі уақытта саудагерлер мен
қолөнершілердің жиналатын жері болған, және
бұл аймақ кейіннен аймақтық биліктің
орталығына айналды.
10 слайд
Хорезм – Орталық Азияның ежелгі аймағы
11 слайд
Жетісу
Орналасуы: Қазіргі Қазақстанның оңтүстік-шығысы
мен Қырғызстанның солтүстік бөлігінде, Іле өзені мен
Жетісу Алатауының аймағы.
Ерекшеліктері: Жетісу аймағы көне көшпелі
өркениеттердің, атап айтқанда үйсіндер мен
қаңлылардың мекені болды.
Бұл аймақ сауда, мал шаруашылығы және
егіншілікпен танымал еді.
Жетісу — Жібек жолының маңызды бөліктерінің бірі
болды.
12 слайд
Шығыс Түркістан
Орналасуы: Қазіргі Қытайдың Шыңжаң-Ұйғыр
автономиялық ауданында, Тарым ойпатының
маңында.
Ерекшеліктері: Шығыс Түркістан аймағы Жібек
жолының негізгі өткелдерінің бірі болды.
Бұл жерде Кашгар, Хотан сияқты ірі қалалар болған.
Шығыс Түркістан әртүрлі мәдениеттер мен діндердің
тоғысқан жері болып, сауда мен мәдениет алмасудың
орталығы болды.
13 слайд
Қорытынды
Осы өркениеттердің барлығы Орталық Азияны сауда
мен мәдениеттің тоғысқан орталығына айналдырды.
Олар Жібек жолы арқылы Шығыс пен Батыс
арасындағы байланысты күшейтіп, аймақтың
экономикалық және мәдени дамуына үлес қосты.
Осы аймақтар Орталық Азияның бай мәдени-тарихи
мұрасын қалыптастырып, аймақты әлемдік сауда мен
мәдениет орталықтарының бірі еткен.
14 слайд
1-тапсырма.
Кестені толтырыңыз! Орталық Азиядағы ірі өркениет
ошақтарына талдау жасап, баға беріңіз!
Өркениет ошақтары Қысқаша сипаттама
Маргуш (Маргиан)
Соғды
Ферғана
Шаш
Жетісу
Шығыс Түркістан
Қорытынды:
15 слайд
2-тапсырма.
Картаны пайдаланып, өркениет ошақтарындағы сауда
байланысының ролін анықтаңыз!
16 слайд
3-тапсрыма.
Көшпелі өркениет пен отырықшы-егінші өркениеттің өзіндік
ұқсастықтары мен айырмашылықтарын жазыңыз!
Көшпелі өркениет
1.
2.
Отырықшы-егінші өркениет
1.
2.
Ұқсастықтары:
1.
2.
17 слайд
Үй жұмысы
Тақырыпты оқып, мазмұндау.
Тақырып бойынша қысқаша конспект жазу.
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз