Материалдар / §4. Транскрипция. Прем рибонуклеин қышқылының посттарнскрипциялық модификациясы. Тарнсляцияның кезеңдері.
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

§4. Транскрипция. Прем рибонуклеин қышқылының посттарнскрипциялық модификациясы. Тарнсляцияның кезеңдері.

Материал туралы қысқаша түсінік
11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау;
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
18 Қырқүйек 2024
28
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 10% жеңілдік
беріледі
450 тг 405 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

11 сынып ЖМБ №5

ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы.

§4. Транскрипция. Прем рибонуклеин қышқылының посттарнскрипциялық модификациясы. Тарнсляцияның кезеңдері.

(Сабақ тақырыбы)


Бөлім:

«Молекулярлық биология және биохимия»

Педагогтің аты-жөні:


Күні:


Сыныбы: 11 «ә» ЖМБ

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы. §4. Транскрипция. Прем рибонуклеин қышқылының посттарнскрипциялық модификациясы. Тарнсляцияның кезеңдері. БЖБ (20-мин)

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау;

Сабақтың мақсаты:

нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттайды және бөлім бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларын орындайды;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы






Бұрынғы білімін еске түсіру

Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.


«Бұрынғы атаулар» әдісінде білім беруші бұрынғы білімін еске түсіру мақсатында тірек сөздерді ұсынады:



Ингибитор

Кинетикалық тәуелділік

Активатор

Аллостериялық реттеу

Энзимдиагностика

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.





«Бұрынғы атаулар» әдісінде берілген тірек сөздердің мағынасын айтады, мазмұнын сипаттайды,ой қозғайды, пікір алмасады.

Дескриптор:

-кілт сөздердің анықтамасын сипаттайды-2 балл;

Интерактивті панель, презентация


Биология 11-сынып, Автор: Е.А.Очкур, Ж.Ж.Құрманғалиева, М.А.Нуртаева. Алматы «Мектеп» баспасы 2020 ж



Оқушылардың назарын аудару

«Сендер білесіңдер ме?» әдісі бойынша оқу мақсатына сай сұрақ қойылады.


Транскрипция принциптерін...

Посттранскрипциялық модификацияны....

Трансляция процесін сипаттауды.....


Сендер білесіңдер ме әдісінде берілген сұрақтарға жауап береді, ой қозғау жүзеге асады.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-сұрақтарға жауап береді- 2 балл;

Интерактивті панель, презентация


Биология 11-сынып, Автор: Е.А.Очкур, Ж.Ж.Құрманғалиева, М.А.Нуртаева. Алматы «Мектеп» баспасы 2020 ж

Сабақтың мақсатын таныстыру

11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау;

Жаңа сабақтың оқу мақсатын жазады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация


Биология 11-сынып, Автор: Е.А.Очкур, Ж.Ж.Құрманғалиева, М.А.Нуртаева. Алматы «Мектеп» баспасы 2020 ж

Сабақтың ортасы





Жаңа тақырыпты таныстыру

«Қазіргі атаулар» әдісі

Мұғалім сабақ басында жаңа тақырып бойынша тақтаға бірнеше атау (терминдер) жазып қойып (3-4 атау), оқушыларға олардың мағынасы, мазмұны және өзара қатынасы мен байланысы туралы ойлануын сұрайды.


Нәруыз синтезі

Транскрипция

Матрица

Адаптерлер

ТАТА-бокс

Трансляция

«Қазіргі атаулар» әдісінде берілген термин сөздердің мағынасы мен мазмұнын айтады. Бір-бірімен пікір алмасады, ой қозғау жүзеге асырылады.

Дескриптор:

-кілт сөздердің анықтамасын сипаттайды-2 балл;

Интерактивті панель, презентация


Биология 11-сынып, Автор: Е.А.Очкур, Ж.Ж.Құрманғалиева, М.А.Нуртаева. Алматы «Мектеп» баспасы 2020 ж

Оқушыларға бағыт бағдар беру

«Кинометафора» әдісі.

Мақсаты: Оқушының ой-өрісін, ойлау қабілетін дамыту.

Бір мәселе бойынша бейнесюжеттен үзінді көрсету арқылы баланың өз ойын, ой-пікірлерін білуге болады.



Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-бейнефильмнен түсінгенін сипаттайды- 2 балл;

Интерактивті панель


бейнефильм

https://youtu.be/w1VNsgAQJrQ?si=gu_NRmQuKC6_2RlQ


Практикалық тапсырмалар беру.

Жұптық жұмыс.

«Айырмашылығы неде?» Оқушыларға екі түрлі мəтін немесе екі түрлі сурет көрсетіңіз. Екеуінің арасындағы айырмашылықты анықтауды сұраңыз. Жауаптарын дəлелдеп отырулары керек.


Нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияның айырмашылығы неде?

Оқушылар берілген екі сурет немесе екі сөздің арасындағы айырмашылықты сипаттайды. Бір-бірімен пікір алмасады. Ой қозғау жүреді.

Дескриптор:

- нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияның

айырмашылығын сипаттайды – 5 балл;



Интерактивті панель, презентация


Биология 11-сынып, Автор: Е.А.Очкур, Ж.Ж.Құрманғалиева, М.А.Нуртаева. Алматы «Мектеп» баспасы 2020 ж


Бағалау

«Молекулярлық биология және биохимия» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

Білім алушылар бөлім бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларын орындайды.


Бағалау критерийі мен дескрипторы ҚМЖ қосымшасында орналасқан.

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптері


Сабақтың соңы




Кері байланыс беру

Кері байланыс «Плюс, минус, қызықты»

«Плюс» — оң әсер еткен фактілерді, алған, білімдері жайлы жазады.

«Минус» — “ қолымнан келмей жатыр” немесе “ түсініксіз болып тұр ” деген ойларын жазады.

«Қызықты»- деген бағанға өздеріне не қызықты болды соны жазады, немесе не жайында көбірек білгісі, соны жазады.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

Мұғалім оқушыларды «Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды. Жарайсың!

Жақсы!

Талпын!


Презентация


«Плюс» — оң әсер еткен фактілер..... бүгінгі сабақ бойынша алған білім ол.........

«Минус» — “ қолымнан келмейтін тұстары.......” немесе “ түсініксіз тұстар....... ” .

«Қызықты тұстары.........»

Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Шығармашылық жұмыс.

Тірек сызба «Генетикалық кодтың қасиеттері: үшөрімділігі, көптігі, әмбебаптығы, бірін-бірі жаппайтындығы.»

Білім алушылар келесі тақырыптың тақырыбымен және тірек сызба сызады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Мадақтау» әдісі

«Жарайсың!»

«Тамаша жауап»

т.б

Жұмыс дәптері


Биология 11-сынып, Автор: Е.А.Очкур, Ж.Ж.Құрманғалиева, М.А.Нуртаева. Алматы «Мектеп» баспасы 2020 ж


ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАРҒА ҚОСЫМША

Жеке жұмыс

1-БЖБ
«Молекулярлық биология және биохимия» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

Оқу мақсаты

11.4.1.1 - антиген мен антидененің әрекеттесуін түсіндіру;

11.4.1.3 - ферменттердің бәсекелес және бәсекелес емес ингибирленуін салыстыру;

11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау;

11.4.1.5 - генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіру;


1-тапсырма. Сәйкестендіріңіздер.

 

иммуноглобулин түрлері

 

Молекулярлық салмақ

 

Қызметі

1

IgG

А

170000

а

Аллергиялық реакцияларға қатыспайды, плацента арқылы өтпейді, фагоцитозды белсендіреді.

2

IgM

Б

160000

б

Ұлпалармен байланыспайды, адам миеломасында оның құрамының жоғарылауы байқалды

3

IgA

С

160000

с

Гельминтоздар мен қарапайымды ауруларда қорғаныш рөлін атқарады, макрофагтар мен эозинофилдердің фагоцитарлық белсенділігін арттырады.

 

4

IgD

Д

950000

д

Фагоцитозды, лизисті, бейтараптандыруды жеңілдететін преципитация реакциясы, агглютинация кезінде антигенді иммуноглобулинмен байланыстыру арқылы бейтараптандыру.

 

5

IgE

Е

190000

е

Уларды бейтараптандыру реакциясына қатысады, ыстыққа төзімді, екінші түрі бактерицидтік және опсоникалық әсерге ие.

 


1

2

3

4

5

 

 

 

 

 


2- тапсырма. Кестені толтырыңыз.

Shape1

3-тапсырма

3. А) Транскрипция деген не?_________________________________________________________

 

Транскрипция принциптерін ата:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Б) Трансляция процесі қандай кезеңдерден тұрады? Оларды қысқаша сипаттаңыз.

I

 

 

 

 

II

 

 

 

 

III

 

 

 

 


4-тапсырма.

ДНҚ-дағы кодондар тізбегінен пептидтегі аминқышқылдарының тізбегін құрастырыңыз

ГАГТАГЦААТГАЦАГТААААА

______________________________________________________________________________



Бағалау критерийі

Дескриптор

Балл

 

Антиген мен антидененің өзара әрекеттесуін түсіндіреді

 

1

1-Иммуноглобулинге сәйкес келетінін анықтайды

1

2-Иммуноглобулинге сәйкес келетінін анықтайды

1

3 Иммуноглобулинге сәйкес келетінін анықтайды

1

4-Иммуноглобулинге сәйкес келетінін анықтайды

1

5-Иммуноглобулинге сәйкес келетінін анықтайды

1

Бәсекеге қабілетті және бәсекелес емес фермент-тердің тежелуін салысты-рады

2

Фермент тежелуінің түрлерін анықтайды

1

Тежелудің екінші түрін сипаттайды

1

 

 

Нәруыз биосинтезі кезінде транскрипция мен трансляцияны сипаттайды

3

Транскрипция анықтама жазады

1

Транскрипция принциптерін сипаттайды

1

Трансляция кезенің сипаттайды

1

Трансляция кезенің сипаттайды

1

Трансляция кезенің сипаттайды

1

Генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіреді

 

Аминқышқылдарының ретін ашады

1




13






Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!