§7.Дезиксирибонуклеин қышқылының репликациялану үдерісі. §8.ДНҚ ны зерттеу тарихы. Чаргафф ережесі, Мезельсон және Сталь эксперименттері.

Бөлім:

Молекулалық биология және биохимия

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 10 «а»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Репликация механизмі. ДНҚ. Мезелсон мен Сталь тәжірибесі. Чаргафф ережесі. §7.Дезиксирибонуклеин қышқылының репликациялану үдерісі. §8.ДНҚ ны зерттеу тарихы. Чаргафф ережесі, Мезельсон және Сталь эксперименттері.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

10.4.1.7 – дезоксирибонуклеин қышқылы репликациясы үдерісін сипаттау;

Сабақтың мақсаты:

дезоксирибонуклеин қышқылы репликациясы үдерісін сипаттайды және Чаргафф ережесі, Мезельсон және Сталь эксперименттерімен танысады;

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Бұрынғы білімін еске түсіру

Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.

«Бұрынғы атаулар» әдісінде білім беруші бұрынғы білімін еске түсіру мақсатында тірек сөздерді ұсынады:

Гемоглобин, азотты баланс, алмастырылмайтын аминқышқылдары

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.

«Бұрынғы атаулар» әдісінде берілген тірек сөздердің мағынасын айтады, мазмұнын сипаттайды,ой қозғайды, пікір алмасады.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-кілт сөздердің анықтамасын сипаттайды - 3 балл;

Интерактивті панель, презентация

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Оқушылардың назарын аудару

«Кіру билеті» әдісі бойынша оқу мақсатына сай сұрақ қойылады.

ДНҚ нуклеотиді қандай құрамбөліктерден тұрады?

Жасушада нуклеин қышқылдары қанадй рөл атқарады? Қандай азотты негіздер комплементарлы болады? ДНҚ молекуласының комплементарлы тізбектерінде және нуклеотидтің қанадй құрамбөліктері арасында химиялық байланыс типі түзіледі? Жасушалар көбейген кезде жас жасушаларда ДНҚ және хромосома мөлшері азаяды ма?

ДНҚ-ға байланысты ашылулар тарихы туралы не білесіңдер?

ДНҚ-дағы аденин мөлшерін біліп, басқа азотты негіздердің мөлшерін есептеуге бола ма?

Комплементарлық принцип дегеніміз не? Бұл ашылуға қандай биохимиктің зерттеуі себеп болды?

Кіру билетінде қойылған сұрақтарға жауап береді, ой қозғау жүзеге асады.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-сұрақтарға жауап береді - 3 балл;

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың мақсатын таныстыру

10.4.1.7 – дезоксирибонуклеин қышқылы репликациясы үдерісін сипаттау;

Жаңа сабақтың оқу мақсатын жазады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпты таныстыру

«Қазіргі атаулар» әдісі

Мұғалім сабақ басында жаңа тақырып бойынша тақтаға бірнеше атау (терминдер) жазып қойып (3-4 атау), оқушыларға олардың мағынасы, мазмұны және өзара қатынасы мен байланысы туралы ойлануын сұрайды, атаулар бойынша топқа біріктіріледі.

ДНҚ-полимераза, репликация, матрицалық принцип, репликацияның басталу нүктесі, қос сутектік және үш сутектік байланыс, Чаргафф ережесі, комплементарлық принцип, жартылай репликацияның консервативті және диспресті механизмі.

«Қазіргі атаулар» әдісінде берілген термин сөздердің мағынасы мен мазмұнын айтады, топқа бірігіп отырады.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-кілт сөздердің анықтамасын сипаттайды - 3 балл;

Интерактивті панель, презентация

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Оқушыларға бағыт бағдар беру

«Кинометафора» әдісі.

Мақсаты: Оқушының ой-өрісін, ойлау қабілетін дамыту.

Бір мәселе бойынша бейнесюжеттен үзінді көрсету арқылы баланың өз ойын, ой-пікірлерін білуге болады.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-бейнефильмнен түсінгенін сипаттайды- 2 балл;

Интерактивті панель

бейнефильм

https://www.youtube.com/watch?v=iZBAdM0hKd0

https://www.youtube.com/watch?v=pUYruPWk-cw

Практикалық тапсырмалар беру

Топтық жұмыс.

«Кластер» әдісі. Мұғалім жаңа тақырып бойынша қысқаша ақпарат береді, топтық жұмыс ұйымдастырады.

1-топ «ДНҚ молекуласының рөлі»

2-топ «Репликацияның химиялық алғышарты»

3-топ. «Репликация механизмі»

4-топ. «Репликацияның жартылай консервативті механизмі»

«Кластер» әдісі арқылы оқулықтағы ақпаратты топта талдайды, таныстырылымдарын ұсынады. Оқушылар топтарда мұғалімнің бағыт берумен берілген тақырыпты талдап, берілген тапсырма жұмыстарын орындайды.

ДНҚ молекуласының рөлін сипаттайды.

Репликацияның химиялық алғы шарттарын анықтайды.

ДНҚ репликациясы үдерісін сипаттайды.

Репликацияның жартылай консервативті механизіміне мысалдар келтіреді.

Дескриптор:

- ДНҚ молекуласының рөлін сипаттайды – 5 балл;

- репликацияның химиялық алғы шарттарын анықтайды – 5 балл;

- ДНҚ репликациясы үдерісін сипаттайды – 5 балл;

- репликацияның жартылай консервативті механизіміне мысалдар келтіреді – 5 балл;

Инетрактивті панель, презентация

Жұмыс дәптерлері

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Бағалау

Жеке тапсырма.

«Үштік тапсырма» әдісі.

1-тапсырма

№1 сызбаны пайдаланып ДНҚ молекуласындағы химиялық байланыстар түрлері мен негізгі компоненттерді жазыңыз.

2-тапсырма Cуретті берілген репликация моделін анықтаңдар.

3-тапсырма.Мәтін бойынша берілген сұрақтарға дұрыс жауап беріңіз.

ДНҚ молекуласындағы химиялық байланыстар түрлері мен негізгі компоненттерін дұрыс жазады.

Суретті берілген репликация моделін дұрыс анықтайды.

Мәтін бойынша сұрақтарға дұрыс жауап жазады.

Дескриптор:

- ДНҚ молекуласындағы химиялық байланыстар түрлері мен негізгі компоненттерін дұрыс жазады – 1 балл;

Дескриптор:

- суретті берілген репликация моделін дұрыс анықтайды – 1 балл;

Дескриптор:

- Мәтін бойынша сұрақтарға дұрыс жауап жазады – 1 балл;

Инетрактивті панель, презентация

Жұмыс дәптері

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Сабақтың соңы

Кері байланыс беру

Кері байланыс «4 себеп» әдісі арқылы. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

Мұғалім оқушыларды

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды. Жарайсың!

Жақсы!

Талпын!

Презентация

1.Мен түсіндім, себебі ...

2.Мен түсінбедім, себебі ...

3.Мен қолдана аламын, себебі ...

4.Маған тиімді болмады, себебі .../ұсыныс……..

Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Шығармашылық жұмыс.

«РНҚ типтері, құрлысы, қызметі»

Білім алушылар келесі тапсырманы жасайды. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Жұмыс дәптері

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж