Материалдар / Ашық сабақ Қазақтардың ру-тайпалық құрылымы қалыптасуының тарихи шарттары 1-курс
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Ашық сабақ Қазақтардың ру-тайпалық құрылымы қалыптасуының тарихи шарттары 1-курс

Материал туралы қысқаша түсінік
- тарихи кезеңдерді талдау негізінде қазақтардың ру-тайпалық ұйымдасу түрінің қалыптасу алғышарттары туралы түсініктерді қалыптастыру - көшпелі өркениетінің ерекшеліктерін ескере отырып, қазақтардың ру-тайпалық құрылымының қалыптасуы мен рулық құрылымның функционалдық маңызын түсіну. - ру-тайпа ұғымын ашып, олардың бірлестікке бөліну ерекшеліктері мен ру-тайпалық бірлестіктің қоғамдағы рөлін анықтау.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
22 Желтоқсан 2021
4651
10 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 10% жеңілдік
беріледі
770 тг 693 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

1.Ұйымдастыру кезеңі: Аудитория тазалығын, сабақтың жабдықталуын, топ

түгелдігін тексеріп, журнал толтыру.

2.Топ ішінде жағымды психологиялық ахуал туғызу мақсатында «Бір-біріңе жақында» әдісі арқылы

Мақсаты: тактильді қабылдауды дамыту, бір-бірімен мейірімділік және қамқорлық қатынастын қалыптастыру.

3. Топқа бөлу «Үштік» әдіс

/студенттер отырған орындықтарының артына топ атауы жазылған стикер жапсырылып тұрады, сол арқылы топқа бөлінеді/

1 топ Шежіре

2 топ Ру

3 топ Тайпа


5. Үй тапсырмасын тексеру:

ТАПСЫРМА 1 Белсенді оқыту әдісі: «Кел есімізге түсірейік!»

Саралау тәсілі: Терминдер мен анықтамаларды сәйкестендіріңіз.



Термин сөз

Анықтамасы

1

Антропогенез

А) әртүрлі қауымдық топтар негізінде жаңа құрамдағы туыстас тайпаның немесе халықтың қалыптасуы.

2

Этногенез

Ә) бұл термин этностың негізгі тарихи түрі – «тайпа» , «ұлыс» , «ұлт» ұғымын түгел қамтиды.

3

Этнос

Б) адамның шығу тегін, даму тарихын және адамзат қоғамының даму кезеңдерін зерттейтін антропология ғылымының негізгі саласы.

1.___ 2.___ 3.____


Дескриптор:

- Антропогенез ұғымының анықтамасын сәйкестендіреді;

- Этногенез ұғымының анықтамасын сәйкестендіреді;

- Этнос ұғымының анықтамасын сәйкестендіреді;


Қолдану және талдау

ТАПСЫРМА 2 Белсенді оқыту әдісі: Сызба кесте

Саралау тәсілі: Қазақстан аумағындағы этногенездің кезеңдері мен ерекшеліктерін айқындаңыз ?


Қазақ халқының қалыптасу кезеңдері

Антропологиялық сипаты

Аумағы, саяси құрылымы





***ЖАУАПТАР НАҚТЫ, ДӘЛЕЛДІ АРГУМЕНТАЦИЯҒА НЕГІЗДЕЛ-ГЕН БОЛУЫ ШАРТ!


Дескрипторлар:

1.Әр кезеңдегі тайпаларды атайды;

2.Әр тайпаға тән шаруашылығын, тілін, дінін атайды;

3.Әр тайпаның нәсілдік белгілерін атайды;4.Әр тайпаның мекендеген аумағы мен мемлекеттерін атайды;

5.Әр кезеңдегі өмір сүрген тайпалардың ерекшеліктері мен өзара байланысы туралы қорытынды жасайды

6. Қазақстандағы этникалық процестерді түсіндіру үшін «антропогенез», «этногенез», «этнос» ұғымдарын пайдаланады.

Қ/б: бағдаршам әдісі.

Зертеу және талдау

ТАПСЫРМА 3 Белсенді оқыту әдісі: Картамен жұмыс.

Саралау тәсілі: Картадан монғолоидтік белгілері басым болған сақтар мекендеген аймақтарды көрсетіңіз?

Дескриптор:

  • монғолоидтік белгілері басым болған сақтар мекендеген 1-аймақты көрсетеді;

  • монғолоидтік белгілері басым болған сақтар мекендеген 2-аймақты көрсетеді;

  • монғолоидтік белгілері басым болған сақтар мекендеген 3-аймақты көрсетеді;

6. Жаңа білімге ізденіс «Галлереяға саяхат» әдісі арқылы студенттер назарына шежірені сипаттайтын ағаш суреті көрсетіледі.

-Суреттен не көрдік?

Келесі сұрақтар төңірегінде ойлануды сұраңыз:

- шежіре дегеніміз не?

-тамыр нені сипаттайды?

-неліктен жеті атаны білу маңызды?

Студенттердың жауаптары арқылы бүгінгі сабақ тақырыбы ашылады.

Студенттердің жаңа сабаққа ішкі уәжін арттыруға бағытталған тапсырмалар беру:

ТАПСЫРМА 1Белсенді оқыту әдісі: «Үштік» (Ойлан, топтас, бөліс)

Саралау тәсілі: әдісі бойынша –студенттер тақырыпты жеке оқып ойланады, жұппен жұптасады, топпен пікірлесіп «Постер» қорғайды.

«Шежіре» тобы: « Топтық зерттеу» «Шежіре, генеология» ұғымдарының мағынасын ашу.

«Ру» тобы: «талдау, талқылау» Генеологиялық аңыздар.

«Жүз» тобы: Дәйек, дәлел Қазақтардың ру –тайпалық құрылымының ерекшеліктері , жүздердің пайда болуы

Дескриптор:

1.«Шежіре, генеология» ұғымдарының мағынасын ашады

2.Генеологиялық аңыздар, қазақтардың ру –тайпалық құрылымын түсіндіреді

3.«Қазақ шежіресі» туралы жазған ғаламдардың еңбектерін анықтайды

Қ\б Смаиликтер арқылы бағалау.

ТАПСЫРМА 2 Белсенді оқыту әдісі: «Ұлы ғалымдар сөйлейді»

Саралау тәсілі: «Жүз» ұғымы туралы айтылған пікірлердің авторын сәйкестендіру


Пікірлер


Авторы

1

"Алтын Орда мемлекетінің ыдырауы кезінде қазақтар өздері көшіп жүретін жерлердегі өз құқықтарын қамтамасыз ету үшін осындай үлкен одақтар құрған".

А

М. С. Мұқанов


2

"Қазақ елі, жері үш жүзге моңғолдарға дейінгі кезеңде — X—XII ғасырларда бөлінді", — деп есептейді.

Ә

Тұрсын Икрамұлы Сұлтанов

3

-"Жүздердің құрылуына табиғи-географиялық себептермен қатар саяси оқиғалар әсер етті, жекелеген ордалар ерекше саяси одақтар ретінде XVI ғасырдың аяғында қалыптасты", — дейді.

Б

Василий Владимирович Бартольд

4

"Қазақ жүздерінің пайда болуына географиялық фактор әсер етті, табиғи-географиялық жағдайға икемделу және аумақтық оқшаулану жүздердің мәдени-шаруашылық ерекшеліктерін қалыптастырды", — деп есептейді.

В

Михаил Порфирьевич Вяткин

5

Жүздердің құрылуы жөнінде нақты деректердің тапшылығын айта келіп: "XVI ғасырдың екінші жартысында ұлыс жүйесі біртіндеп жүздерге ауысқан", — деген болжам айтады.

Г

С. Аманжолов

6

Қазақтың жүздері этно әлеуметтік ағзаның жоғары санаттарының бірі. "Этноәлеуметтік организм" деп этностық, әлеуметтік, шаруашылық, саяси бірлестіктерді түсінеміз.

Ғ

Ш. Уалиханов


1/Ғ

2/Г

3/В

4/Б

5/Ә

6/А

Дескриптор:

1.Жүз ұғымының пайда болуы туралы әр түрлі пікірлер бар екенін біледі.

2.Жүз ұғымының пайда болуы пікір айтқан ғалымдарды анықтайды.

Қ\б Смайликтер арқылы бағалау

ТАПСЫРМА 3 Белсенді оқыту әдісі: «Хихая картасы » әдісі .

Саралау тәсілі: Айтылым, тыңдалым дағдыларын қалыптастыру мақсатында графикалық органайзерлерді қолдану арқылы, студенттер оқиға, мән-жайы, суретті талқылайды.

«Шежіре» Рим тарихшысы Аммиан Марцеллиннің «Ғұндар туралы» еңбегінен үзінді;

«Ру» Ресейлік зерттеуші ғалым П.И.Рычков «Қазақтардың қоғамдық құрылысы туралы» еңбегінен үзінді;

«Жүз» Әбілхайыр ханның ордасындағы Ресей елшісі К.М.Тевкелевтің күнделігінен үзінді;

Дескриптор:

  • Студенттер тарихи кезеңдер негізінде рулық құрылымның функционалдық маңызын анықтайды .

  • Әр топ өз жұмыстарының нәтижесін менталды карта түрінде таныстырулары керек.

  • Жетелеуші сұрақтар қоя отырып, студенттерді мемлекеттік басқарудағы ерекшелік көшпелі демократияға негізделгенін түсінуіне бағыттау

Қ/б Қол шапалақ

Сергіту сәті

ТАПСЫРМА 4 Белсенді оқыту әдісі: «Өз шежіре, ру, жүзіңді білесіңбе?

Саралау тәсілі: Өз тектеріне ауызша сұрақ қою арқылы кестені толтыру, картамен жұмыс


Тайпалар

Қоныстанған мекендері

Саны





«Шежіре» Ұлы жүзді

«Ру» Орта жүзді

«Жүз» Кіші жүзді

Қ/б Аспазшы стратегиясы бойынша

...........қанағаттандым.

...........аса қанағаттанбадым.

Егер .... қоссаңыз, толығырақ болар еді.

Қорытынды. Ой толғаныс

ТАПСЫРМА 5 Белсенді оқыту әдісі: «Фишбоун» әдісі

Саралау тәсілі: Балық қаңқасы әдісі бойынша жаңа мәліметтерді, идеяларды сұрақ-жауап арқылы жаза отырып, қорытынды ойларын жинақтау.

Басы: Мәселе

Сүйектері: Себеп пен салдары

Құйрығы: Қорытынды

Дескриптор:

1. Қазақтардың ру – тайпалық құрылымы қалыптасуының тарихи шарттары

2.Шежіре

3.Ауызша тарих айту

4. Жеті ата

5.Қазақтардың ру-тайпалық ұйымы

6.Жүздердің құрылу факторы

Қ/б Аспазшы стратегиясы бойынша

...........қанағаттандым.

...........аса қанағаттанбадым.


7.Рефлексия: «Ассоциация» әдісі

«Ру», «туыстық», «жаһандану», «әлем» деген сөздерге

Кері байланыс: 4 «Қ»





Білімді бағалау парағы

Студенттердің аты-жөні

Кел есімізге түсірейік

Тірек сызбамен жұмыс

Картамен жұмыс

«Үштік»

«Ұлы ғалымдар сөйлейді»

«Хихая картасы»

«Фишбоун»

Қорытынды































8.Студенттердің білімін бағалау



























693тг - Сатып алу
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!