БЖБ, 1-тоқсан 5-сынып

Оқу мақсаты:

5.1.2.1 Тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну және нақты ақпаратты анықтау;

5.2.5.1 Берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру, шағын диалогке қатысу.

Бағалау критерийі:

Білім алушы

• мәтіннің мазмұнын түсінеді, нақты ақпаратты анықтайды;

• шағын диалогке қатысу арқылы сұрақты түсінгендігін көрсетеді.

Ойлау дағдыларының деңгейі:

Білу және түсіну

Қолдану

Орындау уақыты:

15-20 минут

1-тапсырма. Мәтінді 2 рет мұқият тыңдап, кестедегі ақпараттардың дұрыс немесе бұрыс екенін анықтаңыз.

Қазақ отбасындағы өте ертеден келе жатқан ерекше дәстүрдің бірі – бата беру. Бата – тілі көркем, ізгі тілек түрінде айтылатын қысқа әрі мәні терең сөз. Батаның тәрбиелік маңызы өте үлкен. Бата берудің өз жолы, дәстүрі, рәсімдері бар.

Дастарқан басында, түрлі жиын-тойда, отбасы мерекелерінде: тұсаукесер, тілашар кезінде жастар қол жайып, үлкендерден бата сұрайды. Батаны кез келген адам бермейді. Батаны көпті көрген ақсақалдар мен дана әжелер береді.

Батаның түрлері бар. Ас батасы – асты үстелге әкелгенде немесе ас ішіп болган соң берілетін бата. Ас батасы ас ішкен сайын беріледі. Рамазан батасы – үш күнгі ораза айтта атылатын ізгі тілек, жақсы ниет. Жол батасы ұзақ жолға шыққанда беріледі. Жолға шығарда үй иесі көршілерге, туыстарға тамақ беріп, үлкен ақсақалдан бата алады. Тілек-бата – үлкендер жастарға риза болғанда, реті келген жерде қолын жайып беретін батаның түрі.

Қазақтар сөз өнерін өте жоғары бағалаған. «Бата адамға күш береді, жолын ашады, жаман күштерден сақтайды» деп сенген.

(143 сөз)

2-тапсырма. Мәтіндегі бата түрлерін шеңбер ішіне орналастырыңыз.

3-тапсырма. Берілген тақырыптардың біреуін таңдап шағын диалогке түсіңіз.

1. 1. Сүйікті пәндерім.

2. 2. Отбасындағы дәстүрлер.

3. 3. Сүйікті кейіпкерім.

Бағалау критерийі

№ тапсырма

Дескриптор

Балл

Білім алушы

Мәтіннің мазмұнын түсінеді, нақты ақпаратты анықтайды;

1-2

мәтінге сай 3 дұрыс ақпаратты анықтайды:

1-ақпарат

2-ақпарат

3-ақпарат

1

1

1

мәтіндегі батаның төрт түрін анықтайды.

4

Шағын диалогке қатысу арқылы сұрақты түсінгендігін көрсетеді.

3

Тақырып бойынша өз ойын жеткізеді;

1

сұрақтарға нақты жауап береді;

1

орфоэпиялық нормаларды дұрыс қолданады.

1

Барлығы

10