ҚҒБ_6_Биологиялық нысандарда нәруыздың болуы. №2 Зертханалық жұмыс Биологиялық нысандарда

Бөлім:

10.1А

Молекулалық биология және биохимия

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Биологиялық нысандарда нәруыздың болуы. №2 Зертханалық жұмыс "Биологиялық нысандарда

нәруыздың болуын анықтау"

Оқу мақсаты:

10.4.1.6 - биологиялық нысандарда нәруыздың болуын түсіну

Сабақтың мақсаты:

биологиялық нысандарда нәруыздың болуын түсіну

Сабақтың кезеңі

уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

2 мин

5мин

Ұйымдастыру кезеңі

• Оқушылармен амандасу.

• Түгендеу.

• Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру жүзеге асырылады.

Сабақ барысында оқушы өзін бағалап отыруы үшін, оқушыларға бағалау парақтары беріледі.

Үй тапсырмасын еске түсіру мақсатында оқушыларға сұрақтар беріледі.

1. Гормондар нәруыздағы рөлі қандай?

2. Каналдардың қызметі?

3. Гистондар дегеніміз не?

4. Родопсин және иодопсин қайда болады?

5. Кератин дегеніміз не?

6. Қорғаныш қызметін нелер атқарады?

7. Меланин қандай қызмет атқарады?

8. Уыттылық қызметі дегеніміз не?

Оқушылар сабаққа дайындалады.

Ұстаздармен амандасады.

Оқушылар бағалау парақтарын алады

Оқушылар сұрақтарға жауап беру арқылы үй тапсырмасын еске түсіреді.

«Жарайсың» сөзі арқылы мұғалім оқушыларды бағалайды.

Күнделік парақшалары

Сабақтың ортасы

30мин

(15 мин)

(15 мин)

• Топпен жұмыс.

1 топ. Нәруыз мөлшерінің болуы

2 топ. Азық түлік өнімдердегі нәруыз мөлшері

3 топ. Алмастырылмайтын аминқышқылдары

Зертханалық жұмыс.

Тақырыбы: Биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау

Мақсаты: Биологиялық нысандарда

нәруыздың болуын анықтау

Қажетті құрал-жабдықтар: 10 мл жұмыртқа альбумині, 10 мг желатин, 2 мл сүт 2 мл есімдік майы, • 2 мл сахароза, м 10 мл 5% калий гидроксиді (КОН), / 1 мл NaOH, 2 мл CuSO4, тамшуыр, 5 сынауык, сынауыктарга арналган штатив, 100 мл 2 елшеуіш стакан.

Жұмыс барысы.

1.Нәруызды аныктау үшін жұмыртка ақуызын өлшеуіш стаканга саламыз. Стаканга жумыртка акуызы мен дистильденген су(1:1) бірдей келемде куйып, ерітіндіні шыны таякшамен мукият араластырамы. 100 мл ыстык су бар елшеуіш стаканда негізгі коллаген 10 мг тагамдык желатин ериді. Тежірибе жургізу ушін 5 сынауык алынады. Nº1 сынауыққа 2 мл жұмыртка акуызынын ерітіндісі, Nº2 сынауыкка 2мл желатин, Nº3 сынадыкка 2мл сиыр суті, Nº 4 сынауыкка 2мл осімдік майы, Nº5 сынаукка 2мл сахароза ерітіндісі куйылды. Барлык сынауыққа биологиялык нысандарда кездесетін органикалык заттар құйылды. 1. Енді биологиялык нысандары бар барлык сынауыктарга 2 мл 5% КОН ді косылып, алынган ерітінді шыны таякшамен мұқият араластырылады. содан кейін барлык сынауыктарга 2 тамшыдан мыс сульфатын (CuSO4) косып, мукият араластырамыз, содан кейін сынауыктарды кыздырамыз. 2. Буган дейін косылан (КОН) эр сынауыкта сілтілік ортаны курады, онда нэруыз молекуласынын курамындагы азот атомдары мыс иондарымен кызылкурен (кулгін) туске боялган кешенді тузеді. Бірнеше минуттан кейін жумыртка альбумині, желатин (коллаген), суті бар сынауыктардагы ерітінді акырындап кызгылт кулгіннен кызыл курен немесе кулгін туске дейін езгереді. 3. Өсімдік майы мен сахарозанын түсі езгермейді жане бурын қосылган мыс сульфатына байланысты кек болып калады. 4. Егер кулгін туске айналса, курамында нәруыз бар деген сез, нәруызга сапалык реакция Биурет реакциясы деп аталады 103

Берілген тақырыптар бойынша топпен орындайды. Дескриптор:

• Өсімдіктердегі нәруыз мөлшерін анықтайды;

• Адам ағзасындағы нәруыз мөлшерін анықтайды.

Дескриптор:

• Азотты балансты анықтайды;

• Нәруыздың пайыздық мөлшерін көрсетеді;

Дескриптор:

• Нәруыздардың маңыздылығы айтады ;

• Нәруыз құрамының тіршілікте кездесуін дәлелдейді;

Оқушылар қауіпсіздік ережесімен танысады. Жұмыс дәптерлеріне зертханалық жұмысты орындайды. Керекті құрал-жабдықтарды пайдалану арқылы, жұмыс барысында көрсетілген нұсқау бойынша жұмыс жасайды.

Қорытынды.

Тәжірибе нәтижесі бойыша жұмыртка альбумині, желатин (коллаген), сүті бар сынауықтардағы ерітінді ақырындап қызғылт күлгіннен күрең немесе кулгін түске дейін озгереді. Егер кулгің туске айналса, құрамында нәруыз бар деген сөз, нәруызга сапалык реакция Биурет реакциясы деп аталады. Нәтижелер нысандарда нәруыздың болуын анықтауға мүмкіндік береді.

Бағалау критерийлері:

- көмірсулар туралы жалпы мағлұматты толық түсіндіру;

- уақытты үнемді пайдалану ;

- ұйымшылдықта жұмыс жасау .

«Күнделік» әдісі арқылы өз-өздерін бағалап отырады

Жалпы балл – 4

Бейнематериал

презентация

Сабақтың соңы

6 мин

Бекіту

1. Гемоглобин қызметі қандай?

2. Азотты баланс деегніміз не?

3. Алмастырылмайтын аминқышқылдары дегеніміз не?

4. Қандай өнімдер нәруызға өте бай?

5. Қандай жасушаларда нәруыздардың мөлшері көп болады?

6. Қандай ұлпаларда нәруыздардың мөлшері көп болады?

7. Қандай мүшелерде нәруыздардың мөлшері көп болады?

Оқушылар сұрақтарға жауап береді. Әр сұрақ 1 балл бойынша есептеледі.

«Күнделік» әдісі арқылы өз-өздерін бағалап отырады

Жалпы балл – әр сұрақ 1 балл

Кері байланыс

2 мин

РЕФЛЕКСИЯ. «Бургер» әдісі

– Оқушылар! Сендерге бүгінгі сабақта белсенділік танытып, тақырыпты жан-жақты ашып, зертегендеріңе рахмет. Сабақты қаншалықты меңгергендеріңді кері байланыс арқылы білдірсеңдер. 

 І топ: Топ жұмысындағы 3 маңызды ақпарат.

ІІ топ: Қиындық келтірген  2 нәрсе.

ІІІ топ: Ерекше ұнаған 1 нәрсе.

Үйге тапсырма:

Оқушылар сабақты қаншалықты түсінгендіктерін бутерброд әдісі арқылы айтады

«Күнделік» әдісіндегі алған бағаларын қорытындылау

Күнделік , бургер парақшалары

Презентация