XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі. Атамұра баспасы.

XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі.

7.2.3.2 XIX ғасырдың екінші жартысындағы білім беру мен ағарту ісінің даму ерекшеліктерін түсіндіру;

1- тапсырма. Тұлғаны таны

2- тапсырма. Кестені толтыр

3- тапсырма. Галереяға саяхат

4 –тапсырма. Тұлғаның кім екенін анықтап, қызметіне баға бер.

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Дұрыс жауаптары:

1. 1) Жаңа әдiстемелiк оқытудың әдiсiнiң негiзiн қалаушы белгiлi түркi тiлдес халық ағартушыларының бiрi, қоғам қайраткерi. 2) Жәдитшiлдер мектептерде арифметика, география, жаратылыстану, тарих сияқты басқа да зайырлы пәндердi оқыту қажеттiгiн дәлелдедi. 3) Қазақстандағы ең алғашқы жаңа әдiстемелiк мектеп 1900 жылы Түркiстан қаласында ашылды. Ондай мектептер Ақтөбе, Жаркент, Верный, Қазалы, Қостанай, Перовск, Семей сияқты басқа да қалаларда пайда бола бастады. 4) Жаңа әдiстемелiк мектептерде бiлiмдi де бiлiктi мұғалiмдер сабақ бердi. Оларда қажеттi оқу құралдары мен жабдықтар жеткiлiктi болды.

2. 1-1,4,6, 2-2,3,5

3. 1) Зайырлы мектеп ашылды, 2) Ағаш отырғызу ісіне көп көңіл бөлді, 3) Қару-жарақ палатасы ашылды, 4) Аурухана және дәріхана ашылды, 5) Мешіт ашылды, 6) Мал тұқымын асылдандыру ісі жолға қойылды.

4. Жәңгір хан. Хан өзiнiң қол астындағы халықтың сауатын ашу, Еуропа мәдениетi мен бiлiмiн енгiзу, өлкеде ислам дiнiн дамыту саласында қыруар жұмыстар атқарды. Жәңгiр хан қазақ балаларының Ресейдiң оқу орындарында білім алуын қолдап қана қойған жоқ, балаларды Санкт-Петербургта, Мәскеуде, Астраханда, Саратовта, Қазанда және Орынборда оқытуға жеке өзi көп күш-жiгер жұмсаған.

XIX ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі.

7.2.3.2 XIX ғасырдың екінші жартысындағы білім беру мен ағарту ісінің даму ерекшеліктерін түсіндіру;

1- тапсырма. Картамен жұмыс

1. 1813 жылы ...............................әскери училище;

2. 1825 жылы .............................. әскери училище;

3. 1850 жылы Орынборда ...... жылдық жаңа үлгідегі мектеп;

4. 1861 жылы Троицкіде .......... мектебі ашылды;

5. 1879 жылы Торғай облысында........ сыныптық орыс-қазақ мектебі ашылды.

6. 1883 жылы Ор қаласында қазақтарға арналган тұңғыш ..............мектебі ашылды.

2- тапсырма. Топтастыр

Омбы қаласының оқу –ағарту ісіне қосқан үлесі

3- тапсырма. Термин сөздермен жұмыс

1. Медресе-

2. Зайырлы білім –

3. Семинария –

4. Дьяк –

4- тапсырма. Кестені толтыр.

Дұрыс жауаптары:

1. 1) Омбыда, 2) Орынборда, 3) жетіжылдық, 4) орыс –қазақ, 5) екі, 6) мұғалімдер

2. 1) Омбы қаласы iс жүзiнде бүкiл Қазақстан үшiн ең әйгiлi бiлiм орталықтарының бiрiне айналды. 2) 1789 жылы Омбыда Азия мектебi ашылды. 3) ХIХ ғасырдың бас кезiнде қазақ ақсүйектерi өздерiнiң балаларын Омбыдағы оқу орындарына жiбере бастады. 4) 1872 жылы Омбыда мұғалiмдер семинариясы ашылды. Ол iс жүзiнде бүкiл Қазақстан үшiн мұғалiм кадрларын даярлайтын орталыққа айналды. 5) Омбыда, сондай-ақ Көкшетау мен Ақмолада қазақ балалары үшiн сол жерде жатып оқитын интернаттар ашылды.

3. 1) Медресе – ислам дiнiн оқытатын орта және жоғары дәрежелi оқу орны. 2) Зайырлы бiлiм – ғылыми бiлiм негiздерi. 3) Семинария – мұғалiмдер даярлайтын кәсiби оқу орындарының бiр түрi. 4) Дьяк – православие шіркеуіндегі 3-дәрежелі шендегі діни қызметкер.

4. 1) М. Шоқай, А. Тұрлыбаев, 2) О. Тұрмағанбетов, 3) С. Асфендияров, 4) Гүлсім, Мәриям Асфендиярова, 5) А. Сейітов